» Kozanów – W poszukiwaniu cudownego

Zaproszeni artyści:
Hubert Czerepok (PL), Andrzej Dudek-Dürer (PL), Jörg Herold (DE), Jiří Kovanda (CZ), Katarzyna Krakowiak (PL), Kristina Müntzing (SE), Jacek Niegoda (PL), Aleś Pushkin (BY), Dominika Skutnik (PL), Dietmar Schmale (DE), Daniel Segerberg (SE), Merzedes Sturm-Lie (SE/BE), Michał Węgrzyn (PL), Julita Wójcik (PL), Artur Żmijewski (PL), Krzysztof Żwirblis (PL) < dienstag abend > czyli: Ana de Almeida (PT), Ludwig Kittinger (A), Fernando Mesquita (PT) Sophie Thun (A/ES) Dorota Walentynowicz (PL) Saperki (PL) czyli: Elżbieta Bon Ton, Anna Cięciwa Gądek, Olimpia Janik, Bojka Wodnicka, Cieńka Malwa „Wiosło”, Maria Syrena Bitka „Syreni”, Natalia Ka jak Krawczyk „Kajakh” i Magdalena „Raniuszek” Hlawacz.

1. Artur Żmijewski (PL)
Tytuł: Bez tytułu

Projekt Artura Żmijewskiego polega na wykorzystaniu znalezionych płyt nagrobnych porzuconych obok cmentarza Żydowskiego, w miejscu gdzie dziś znajduje się Park Zachodni. Cmentarz ten został przekształcony w teren parkowy na mocy wydanej w 1948 roku instrukcji Ministerstwa Ziem Odzyskanych, pozwalającej na likwidację cmentarzy niemieckich w ramach akcji „odniemczania”. Znalezione płyty artysta ustawi na terenie sąsiadującym z Parkiem Zachodnim, jako pamiątkę wypartej przeszłości miasta. W jego akcie nie chodzi jednak o wybielanie historii, ale o wypełnienie dziur. Kilka innych bardzo zniszczonych płyt artysta potraktował jako materiał rzeźbiarski i swoją drobną interwencją rzeźbiarską postara się przywrócić ich znaczenie dla naszej zbiorowej pamięci. Cały zamysł, składający się z dwóch ”epizodów rzeźbiarskich” - jeden pomnikowy, drugi stricte rzemieślniczy - dotyczy pamięci tego, co wyrokiem władz komunistycznych zostało wyparte z historii miasta. Tym czymś jest wspólna różnym narodom pamięć o tragicznej historii miasta i jego mieszkańców, skądkolwiek by do niego nie przybyli.

2. Krzysztof Żwirblis (PL)
Tytuł: Kozanów – rzeźba społeczna

Projekt polega na zbudowaniu rzeźby-napisu. Rzeźba powstanie w procesie pracy z mieszkańcami z wykorzystaniem materiałów przez nich przygotowanych, zebranych czy podarowanych. Punktem wyjścia projektu Żwirblisa jest tymczasowa architektura działek znajdujących w pobliżu rzeki Odry. Akcja zaangażuje właścicieli działek, a artysta wykorzysta materiały, które w większości są powtórnie zagospodarowanymi odpadami przemysłowej produkcji i konsumpcji.Proces pracy nad projektem ma połączyć działkowców oraz mieszkańców, którzy żyją w domach otaczających teren sportowo-rekreacyjny w środku osiedla.

3. Jacek Niegoda (PL)
Tytuł: KANAŁ

Projekt Jacka Niegody polega na zbudowaniu na placu zabaw modułowego urządzenia rekreacyjnego dla dzieci w formie kanału-tunelu, składającego się z kilkunastu modułów standardowych betonowych kręgów służących do budowy kanałów burzowych. W swojej pracy artysta odnosi się do bardzo mocno nacechowanego w kulturze polskiej historycznego pojęcia „kanał”.

4. Katarzyna Krakowiak (PL)
Tytuł: Zsyp

„Zsyp” to kompozycja dźwiękowa umieszczona wewnątrz niedziałającego systemu do usuwania śmieci w budynkach wielopiętrowych, czyli zsypu. Zanim szachty zsypowe zostały zamurowane dźwięk spadających odpadków współtworzył akustyczną opowieść bloku. Spadające z piątego piętra butelki brzmią zupełnie inaczej niż sterta gazet wyrzucanych z jedenastego piętra.

Wprowadzone przez artystkę, pojawiające się od czasu do czasu subtelne odgłosy natury stworzą nowy, akustyczny wymiar betonowej architektury lat dziewięćdziesiątych.

5. Daniel Segerberg (SE)
Tytuł: Pod udawanym drzewem / Under a make-believe tree

„Pod udawanym drzewem” jest rzeźbą społeczną zarówno ze względu na jej proces tworzenia, jak i rezultat końcowy. Artysta razem z mieszkańcami Kozanowa stworzy rzeźbę-drzewo. Zaangażowanie mieszkańców może przybrać formę drobnych darowizn w postaci niepotrzebnych przedmiotów lub fizycznej pomocy przy powstawaniu projektu. W pobliżu rzeźby artysta zorganizuje małą stację roboczą-warsztat, którego rdzeniem będzie wspólne tworzenie „udawanego” drzewa przez siedem dni trwającego montażu. Ta specyficzna społeczna rzeźba będzie funkcjonować jako miejsce spotkań. Na ustawionych wokół niego ławkach mieszkańcy znajdą zarówno miejsce na odpoczynek, posiłek czy sąsiedzką rozmowę.

6. Julita Wójcik (PL)
Tytuł: Bezdech / Na bezdechu

W swojej pracy Wójcik opiera się na wspólnym doświadczeniu mieszkańców Kozanowa, mianowicie życiu na terenie zalewowym, historycznie związanym z powodzią tysiąclecia, która nawiedziła miasto w lipcu 1997 roku. Do realizacji pracy Bezdech / Na bezdechu Wójcik, która jest doświadczonym płetwonurkiem, wykorzysta swoje umiejętności w pływaniu pod wodą. Artystka stworzy serię edukacyjnych tablic i obiektów postawionych nad brzegiem Odry, w miejscu dawnego mostu pontonowego. Przedstawiony zestaw informacji to seria ćwiczeń wstrzymywania oddechu i nauka wydłużania bezdechu przed zanurzeniem. Częścią projektu jest spotkanie mieszkańców Kozanowa z wrocławskim specjalistą do spraw zabezpieczeń przeciwpowodziowych, który opowie o aktualnym stanie zabezpieczeń chroniących osiedle przed kolejną powodzią.

7. Jörg Herold (DE)
Tytuł: Znalezisko - But nienaturalnie wielkiego człowieka

Projekt dokumentalno-archeologiczny “Znalezisko - But nienaturalnie wielkiego człowieka”.
Wykopalisko na przypuszczalnie ostatnim miejscu pobytu legendarnego Liczyrzepy.
Niemiecki artysta w przygotowanym na wystawę projekcie kontynuuje swoje wieloletnie artystyczne badania nad historią Śląska, jako mitycznego raju utraconego. W swoim projekcie będzie poszukiwał śladu – dowodu istnienia legendarnego bohatera Liczyrzepy, władcy Masywu Karkonoskiego i Dolnego Śląska. Celem jego pracy jest rozpoczęcie rozmowy zarówno o mitologizowaniu historii, jej przekształcaniu, wybielaniu czy zaczernianiu oraz o powstawaniu, rozkwicie i przemijaniu postaw bohaterskich. Podczas przeprowadzanych przez niego badań wykopaliskowych, mających na celu odnalezienie szczątków Liczyrzepy, artysta rozpocznie dyskusję wokół takich ambiwalentnych tematów jak: bohater, nadczłowiek, sprawiedliwość i boskość czy też takiego pojęcia jak nadzieja na lepszą przyszłość.

8. < dienstag abend >
Dorota Walentynowicz (PL), Ludwig Kittinger (AT), Sophie Thun (PL), Fernando Mesquita (PT), Anade Almeida (PT)
Tytuł: < dienstag abend > no. 84

“< dienstag abend > no. 84” to instalacja w kształcie platformy o wymiarach 5m x 7m, pokrytej płytkami podłogowymi. Będzie ona funkcjonować jako elastyczna przestrzeń, która może przyjąć wiele funkcji takich jak scena, przestrzeń wystawiennicza, podłoga do tańca, forum dyskusyjne, bar itp., bez ujawniania formalnej przynależności do któregokolwiek z tych zastosowań. Założeniem artystów było, aby stworzyć przestrzeń wielofunkcyjną, która zostanie uformowana zgodnie z intencją jej użytkowników.
W instalacji “< dienstag abend > no. 84” proponowana struktura istnieje tylko jako połowa projektu, drugą połowę stanowi jej wykorzystanie, a następnie przypisanie funkcji i wartości. Platforma zostanie wyposażona w zaprojektowane przez artystów rekwizyty, które umożliwią przekształcenie jej w miejsce spotkań.

9. Dominika Skutnik (PL)
Tytuł: GEODA

Projekt polega na wmurowaniu/osadzeniu geody, zrobionej z kamienia półszlachetnego – ametystu, w obiekt betonowy przy doku byłego portu barkowego na Odrze. Geoda to pusta przestrzeń masy skalnej wypełniona minerałem. Powstaje wskutek krystalizacji minerałów w wolnych, pustych miejscach w skałach.
Artystka potraktowała żelbetonowy obiekt będący pozostałością po basenie portowym jako sztuczną skałę. Zestawienie naturalnej formy geody z niszczejącą resztką betonowej konstrukcji jest wyraźną ingerencją w przygnębiający, postindustrialny klimat okolicy byłego portu. Uwydatnia kontrast pomiędzy zgrzebnym a szlachetnym, utylitarnym a zbędnym, tanim a cennym.

10. Merzedes Sturm-Lie (SE, BE, NO)
Tytuł : Pirata

Przebieg performance:
Przez pięć dni Merzedes Sturm-Lie będzie podróżowała małą łódką po wrocławskich rzekach i kanałach. Tytuł jej performensu, wydający się być nieistniejącą w języku polskim żeńską formą słowa pirat, pochodzi od łacińskiego terminu pirata, czyli bandyta i od greckiego wyrażenia πειρατής (peiratēs). Wrocław nazywany jest często polską Wenecją, gdyż zbudowano go na 12 wyspach. Miasto posiada ponad 100 mostów, a obecność rzek i kanałów nie tylko odgrywa bardzo ważną rolę w jego tożsamości, ale determinuje również sposób spędzania wolnego czasu przez jego mieszkańców. W ciągu swojej nawodnej podróży Merzedes Sturm-Lie zbada to, co się znajduje we wrocławskich rzekach i kanałach, filmując wodoodpornym aparatem przytwierdzonym do dna łodzi. Kamerą zainstalowaną na łodzi sfilmuje również to, co będzie się działo dookoła pokładu. Natomiast przy użyciu systemu dźwiękowego będzie odtwarzała muzykę z łodzi i rozmawiała ze znajdującymi się na lądzie przypadkowymi przechodniami. Zebrany materiał wideo, jak również sama łódź z piracką flagą staną się rzeźbą/instalacją.

11. Kristina Müntzing (SE)
Tytuł: The Promise

Artystka w swojej pracy użyje znalezionych w archiwach plakatów wyborczych z krajów europejskich obrazujących proces transformacji oraz ważne punkty zwrotne w historii nowoczesnej Europy. Sprawdzi, co wówczas obiecywano wyborcom, co z tych obietnic zostało spełnione oraz jakie przełożenie na rzeczywistość miała głoszona ówcześnie ideologia.
Pokazując eklektyczne zbiorowisko portretów politycznych artystka stawia ważne pytanie: w jaki sposób rządzący wykorzystują i manipulują hasłami, żeby realizować polityczne cele? Wydrukowane, pozbawione politycznych haseł i estetycznie przetworzone plakaty zostaną zaprezentowane w zredukowanej wersji zawierającej same obrazy. Müntzing zachowała jednak ich plakatowy charakter tak, aby nadal mogły być miejscem projekcji różnych oczekiwań. Jej działanie ma na celu skomentowanie obecnej sytuacji politycznej w Polsce poprzez porównanie do realiów innych krajów i innych czasów.

12. Saperki (PL)
Tytuł: Cud nad Odrą

Performens Cud nad Odrą nawiązuje z jednej strony tytułem do historycznego wydarzenia Cudu nad Wisłą, z drugiej, w swoim przebiegu, do biblijnej historii przemienienia wody w wino podczas wesela w Kanie Galilejskiej. Grupa artystek Saperki dokona podczas wernisażu cudu zamiany wina w wodę. Realizacja tego cudu możliwa jest tylko w pracy zespołowej i wymaga dużej sprawności fizycznej artystek. Automatycznie wykonywane przez Saperki rozlewanie wina staje się ćwiczeniem fizycznym.

13. Dietmar Schmale (DE)
Tytuł: „Paradise lost”

Punktem wyjścia pracy Dietmara Schmale były jego spacery po Parku Zachodnim, którego część została utworzona w miejscu byłego niemieckiego cmentarza. Podczas nich artysta zauważył pewne charakterystyczne obiekty: porozrzucane puste butelki po alkoholu oraz części garderoby pozostawione na ławkach lub innych miejscach.
Pozostawione puste butelki posłużą artyście jako baza do stworzenie instalacji świetlnej na terenie parku. Przewrócone szyjkami do dołu i wciśnięte w ziemię w taki sposób, by nie mogły ulec zniszczeniu, z dnem pomalowanym akrylem i opatrzonym proszkiem fosforyzującym magazynującym energię słoneczną podczas dnia, staną się w nocy świecącymi obiektami. W ten sposób powstanie na terenie parku instalacja świetlna stworzona z pozostałości alkoholowych imprez, wyglądająca jak zgrupowania przerośniętych świetlików albo zniczy nagrobnych.
Paradoksalnie instalacja jest najbardziej widoczna w nocy, gdy większość mieszkańców unika przebywania w parku.

14. Hubert Czerepok (PL)
Tytuł: Część polskiej tożsamości

Działanie Huberta Czerepoka dotyczy deklaracji rządu polskiego z 2015 roku, która dotyczyła przyjęcia przez Polskę około 7500 uchodźców. W roku 2016 kolejny rząd wycofał się z zobowiązań poprzedniego.
Projekt Czerepoka polega na wyprodukowaniu, w ilości 7500 sztuk, symbolicznej monety uchodźcy – pieniężnego znaku nieistniejącego państwa. Liczba ta bezpośrednio koresponduje z ilością uchodźców, których nasz kraj zobowiązał się pierwotnie przyjąć.

Będą to monety małej wielkości, które zostaną „zgubione” na terenie dzielnicy Kozanów. Z całą pewnością spora część z nich zostanie znaleziona przez mieszkańców i zabrana do domów stając się przypadkowym oraz symbolicznym gestem przyjęcia osoby, która poszukuje pomocy.

15. Andrzej Dudek-Dürer (PL)
Tytuł: Andrzej Dudek-Dürer żywa rzeźba

Projekt wrocławskiego artysty Andrzeja Dudka-Dürera to performance-instalacja.
Na Kozanowie i w jego okolicach Dudek-Dürer będzie odbywał regularne wędrówki, pojawiał się w przestrzeni w określone lub nie, dni i godziny. Zawsze dokumentując swoje działania w różny sposób i z różnych perspektyw. Powstały edytowany materiał wideo oraz fotograficzny będzie zaprezentowany uczestnikom oraz publiczności. Istotnym aspektem całego działania jest dźwięk nagrywany w miejscach filmowania, a następnie poddany transformacji ujawniającej jego nowe jakości i wartości.

16. Michał Węgrzyn (PL)
Tytuł: Beton

Michał Węgrzyn zaprezentuje podczas wernisażu na fasadzie byłego silosu betonowego przy basenie portowym, serię kolaży fotograficzno-malarskich w formie wielkoformatowych projekcji. Do ich stworzenia posłuży się zdjęciami zrobionymi na osiedlu Kozanów, archiwalnymi materiałami miasta Wrocławia i malarskimi impresjami.

17. Ales Pushkin (BY)
Tytuł: Bez tytułu

Miejsce: okolice Mostu Milenijnego

18. Jiri Kovanda (CZ)
Tytuł: Complete Circle
Miejsce: ul. Kolista 17

Podziękowania dla Spółdzielni Kozanów 4 za pomoc w realizacji projektu.